Budowa domu i dobór odpowiedniego stropu to podstawa całej konstrukcji obiektu. Obecnie do najbardziej rozpowszechnionych i lekkich konstrukcji stropowych należą stropy Teriva. Są to gęstożebrowe stropy belkowo-pustakowe. Dobór odpowiedniego rodzaju stropu oraz rozstaw osiowy belek zależy od projektowanej nośności stropu. Im mniejszy rozstaw, tym większa nośność.
PRZEZNACZENIE I ZAKRES STOSOWANIA
Systemy stropowe przeznaczone są do stosowania i montażu wewnątrz budynków, sposobem ręcznym. Długość belek wynosi od 2,40 m do 7,20 m – moduł co 20 cm. Waga jednej belki od 31 kg do 110 kg – proporcjonalnie do długości.
ELEMENTY KONSTRUKCYJNE STROPÓW TERIVA
Podstawowe elementy konstrukcyjne
stropu gęstożebrowego Teriva to:
1. belki stropowe kratownicowe, rozmieszczane
w rozstawie osiowym belek
odpowiednio:
# 60 cm (typ Teriva I) – o rozpiętości
stropu do 6,0 m,
# 45 cm (typ Teriva I Bis, II, III) – o rozpiętości
stropu do 7,2 m,
2. żebra rozdzielcze – przenoszące dodatkowe
obciążenia od ścianek działowych.
Nadbeton – warstwa wierzchnia betonu
gr. 3 cm lub 4 cm wylewana bezpośrednio
na budowie w wersji ze zbrojeniem
podporowym w postaci siatek zaginanych
lub płaskich. Nadbeton bez zbrojenia
uznaje się za warstwę niekonstrukcyjną.
Belka nośna kratownicowa jest elementem
żelbetowym, którego zbrojenie
stanowi kratownica stalowa z prętami
dodatkowymi, zabetonowana w pasie
dolnym belki (w stopce).
PODSTAWOWE ZASADY WYKONANIA STROPÓW TERIVA
1. Układanie belek
Montaż stropu rozpoczyna się od przygotowania
i wypoziomowania podpór
montażowych oraz wciągnięcia na mury
belek stropowych oraz ich rozłożenia
(sprawdzając prawidłowy rozstaw belek).
Podpory montażowe należy ustawiać
w równych odstępach pod dolnym
węzłem belki stropowej przy rozpiętości
stropu: do 3,90 m – 1 podpora; od 4,0 do
6,0 m – 2 podpory; >6,0 m – 3 podpory.
Dla stropów o rozpiętości powyżej
6,0 m podpory należy ustawiać tak, aby
w środku rozpiętości stropu uzyskać tzw.
strzałkę odwrotną (L/500) – tzn. uzyskać
wygięcie stropu do 15 mm w górę.
Belki należy układać w rozstawie wynikającym
z zastosowanego rodzaju stropu
Teriva, to jest 60 cm lub 45 cm. Sprawdzenie
rozstawu najlepiej wykonać przez
ułożenie po jednym pustaku na obu końcach
belek. Jeżeli nie stosujemy na obrzeżach
ścian kształtek wieńcowych (wieńce
szalowane), to końce belek należy układać
na podłożu z zaprawy cementowej
M20, o grubości min. 20 mm.
Najmniejsza długość oparcia belek na
murze lub innej podporze wynosi 8 cm.
2. Układanie pustaków
Pustak stropowy nie jest elementem
konstrukcyjnym stropu, a jedynie elementem
wypełniającym przestrzenie
pomiędzy belkami. Wyjątek stanowią
pustaki konstrukcyjne bez wypełnienia
styków zaprawą. Produkowane są
pustaki keramzytowe (21*24*52 cm – waga 12 kg/szt.) lub żużlobetonowe
(21*24*52 cm – waga 14 kg/szt.). Należy
stosować pustaki przelotowe i z jednej
strony zamknięte (deklowane). Pustaki
należy układać z pomostów roboczych –
rusztowań przygotowanych do tego celu.
Pustaki deklowane stosuje się od strony
wieńców, podciągów i żeber rozdzielczych,
aby uniemożliwić dostawanie się
betonu do środka pustaków. Przyjmuje
się, że ilość pustaków deklowanych sięga
25–30% wszystkich pustaków.
3. Żebra rozdzielcze
Stosowane są w stropach Teriva o rozpiętości
powyżej 4,0 m. Stosuje się jedno
żebro rozdzielcze w środku rozpiętości
stropu, gdy rozpiętość nie przekracza
6.0 m oraz dwa żebra rozdzielcze –
w równych odstępach – gdy rozpiętość
jest większa od 6,0 m. Zbrojenie żebra
rozdzielczego stanowią dwa pręty (jeden
górą i jeden dołem) o średnicy nie mniejszej
niż 12 mm, połączone strzemionami
wygiętymi w kształcie litery S, o średnicy
4,5–6 mm w odległości 55–60 cm. Szerokość
żebra rozdzielczego powinna wynosić
od 7 do 10 cm, a wysokość powinna
być równa wysokości stropu. Pręty podłużne
żeber rozdzielczych powinny być
zakotwione w wieńcach lub podciągach.
Długość zakotwienia – około 50 cm.
4. Żebra rozdzielcze pod ścianki równoległe
do belek
Pod ściankami równoległymi do belek
stropowych należy wykonać wzmocnione
żebra stropu. Przyjmuje się, że obciążenie
od ścianki rozkłada się na trzy
żebra: 50% na żebro pod ścianką oraz po
25% na żebra sąsiednie. Jeżeli nośność
żebra pod łącznym obciążeniem stropu
jest niewystarczająca, to pod ścianką należy
przewidzieć dwie belki lub je rozsunąć,
i wykonać belkę żelbetową. Musi to
być udokumentowane obliczeniowo, dlatego
każdy przypadek obciążeń musi być
rozpatrywany oddzielnie. Należy również pamiętać, że zgodnie z normą „EN
15037-1. Prefabrykaty z betonu. Belkowo-
pustakowe systemy stropowe. Część
1. Belki”, przy sprawdzaniu dopuszczalnych
ugięć, należy uwzględnić kolejność
przykładania obciążeń stałych i czas jaki
upłynął od zdjęcia podpór do momentu
przyłożenia tych obciążeń.
5. Wieńce stropowe
Na obrzeżach stropów na ścianach nośnych
i ścianach nośnych równoległych do
belek należy wykonać wieńce żelbetowe
o wysokości nie mniejszej niż wysokość
stropu i szerokości co najmniej 12 cm.
Zbrojenie wieńców powinno składać się
co najmniej z trzech prętów o średnicy
nie mniejszej niż 12 mm. Zaleca się stosowanie
4 prętów średnicy 12 mm. Strzemiona
o średnicy 4,5 mm (6 mm) powinny
być rozmieszczone co 25 cm. Pręty
zbrojeniowe belek należy zakotwiczyć
w wieńcach. Wieńce betonuje się równocześnie
ze stropem. Przy rozpiętości
stropu powyżej 6.0 m zaleca się wykonanie
wieńca obniżonego. Dolna krawędź
wieńca obniżonego powinna znajdować
się powyżej 40 mm od spodu belki stropowej.
Wieńce należy betonować łącznie
z betonowaniem całego stropu.
6. Zbrojenie przypodporowe
Stosowanie zbrojenia przypodporowego
wynika z normy PN-B/03264:2002 „Konstrukcje
betonowe, żelbetowe i sprężone.
Obliczenia statyczne i projektowanie”.
Brak zastosowania zbrojenia przypodporowego
narusza wymagania wynikające
z „Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie
warunków technicznych, jakim powinny
odpowiadać budynki i ich usytuowanie”
(Dz.U. Z 2002. Nr 75 poz. 690).
Dzięki zastosowaniu zbrojenia przypodporowego
strop gęstożebrowy Teriva
stanowi lepsze usztywnienie ścian konstrukcyjnych.
Stanowi również zabezpieczenie
przeciw zjawisku tzw. ścinania
belek.
Stosowane do „dozbrojenia stropu” są:
+ siatki zaginane Z1 Z2. Z2. Wymiary
zaginanych są dostosowane do rodzaju
stropu,
+ siatki płaskie P1 i P2
z prętów 4,5–5 mm. Siatki P1
układane na ścianach wewnętrznych,
symetrycznie do podpór. Najczęściej
produkowane są o wymiarach 1,0*3,0 m. Oczka siatki to 15*15 cm
lub 20*20 cm. Siatki P2 stosowane do
zbrojenia przy ścianach zewnętrznych.
Wymiary najczęściej stosowane to
65 cm* (150 do 300 cm.) W obu przypadkach
jest stal zbrojeniowa żebrowana
klasy A-IIIN.
7. Betonowanie stropu
Betonowanie stropu należy rozpocząć po
ułożeniu belek, pustaków, po wykonaniu
zbrojenia wieńców, żeber rozdzielczych
i zbrojenia przypodporowego. Przed betonowaniem
należy powierzchnię stropu
oczyścić i polać wodą. Betonowanie
należy prowadzić równomiernie na
całej rozpiętości stropu, przesuwając
się stopniowo w kierunku prostopadłym
do belek. Klasa betonu – powinna
wynikać z dokumentacji projektowej,
jednak nie mniej niż klasa C 16/20,
a wykonanie betonu powinno odpowiadać
normie PN-EN 206-1:2003
i PN-B/06265:2004. Przy podawaniu
betonu pompą należy beton rozprowadzać
równomiernie, nie dopuszczając
do miejscowego gromadzenia. Przy rozwożeniu
betonu taczkami, należy poruszać
się po ułożonych drewnianych pomostach.
Wysokość nadbetonu wynosi
w zależności od rodzaju stropu Teriva –
od 3 do 4 cm.
8. Podstawowe parametry stropu
Teriva 4,0/1 (orientacyjne)
1. zużycie betonu (nie wliczając wieńców):
7,2 m3 betonu na 100 m2 stropu,
2. zużycie pustaków: 6,7 szt./1 m2 stropu,
3. zużycie belek: 1,67 mb/1 m2 stropu,
4. zużycie stali: od 3,03 do 5,32 kg/1 m2
stropu.
9. Obciążenia
+ ciężar własny konstrukcji: 2,68 KN,
+ ścianki wykończeniowe: 1,29 KN,
+ ścianki działowe: 0,75 KN,
+ zmienne technologiczne: 1,5 KN.
10. Izolacyjność akustyczna
Strop Teriva I oraz Teriva 4.0/1 można
zaliczyć do grupy IIa wg „Katalogu rozwiązań
podłóg dla budownictwa mieszkaniowego
i ogólnego”.
11. Odporność ogniowa
Przyjmuje się, że odporność ogniowa
stropu typu Teriva I wynosi 1 godzinę
(REI30), przy otynkowaniu dolnej powierzchni
tynkiem cementowo-wapiennym
o grubości 1,5 cm. Sprawy odporności
ogniowej reguluje norma „PN-EN
13369:2004. Wspólne wymagania dla
prefabrykatów betonowych” – pkt 4.3.4.1
do 4.3.4.3.
12. Opór cieplny stropu
Opór cieplny stropu bez warstw wykończeniowych
wynosi – 0,37 m²K/W.
PODSTAWOWE BŁĘDY PRZY WYKONYWANIU STROPÓW TERIVA:
1. usuwanie podpór montażowych wcześniej
niż 14 dni od momentu zabetonowania
stropu,
2. nadmierne składowanie i transport
materiałów na stropie wcześniej niż 14
dni od momentu zabetonowania stropu
– bez użycia pomostów roboczych,
3. do wykonywania stropów stosowanie
pustaków pękniętych, wyszczerbionych
(pozorna oszczędność). Dodatkowo
beton wylewa się przez nieszczelności
styków,
4. układanie pustaków otwartych przy
wieńcach, żebrach rozdzielczych – beton
wlewa się do pustaków, osłabiając je,
5. bezpośrednie chodzenie podczas układania
pustaków między belkami. Jest to
niedopuszczalne i niebezpieczne,
6. unikanie (ze względów finansowych)
stosowania zbrojenia przypodporowego
tam, gdzie jest ono konieczne,
7. w przypadku zbyt małej ilości zamówionego
betonu – przerywanie betonowania
stropu i kończenie następnego dnia,
8. przy poziomowaniu podparcia montażowego
stropu – nie uwzględnianie
odwrotnej strzałki ugięcia przy stropach
o rozpiętości powyżej 6,0 m,
9. niewłaściwa pielęgnacja betonu. Beton
osiąga właściwą wytrzymałość pod
warunkiem, że jest należycie pielęgnowany
podczas wiązania i twardnienia.
Pielęgnacja polega przede wszystkim na
utrzymaniu wiążącej mieszanki w stanie
wilgotnym, a także – na jej ochronie
przed zamarznięciem. Zanim mieszanka
zwiąże, stropu nie należy polewać
silnym strumieniem wody, gdyż łatwo
go w ten sposób uszkodzić.
