Centralna wentylacja mechaniczna – co warto wiedzieć na etapie planowania budowy?

Jakość powietrza, w którym przebywamy ma dla nas większe znaczenie niż miało to miejsce jeszcze kilka lat temu. Rozwój zarówno świadomości użytkowników, jak i postęp w technologii stosowanych urządzeń pozwala na wszechstronne wykorzystanie dostępnych na rynku rekuperatorów. Zastosowanie wentylacji mechanicznej w różnego rodzaju obiektach, od domków jednorodzinnych, przez biura, po hale magazynowe czy obiekty użytkowe – wiąże się z szeregiem korzyści.

ZALETY STOSOWANIA CENTRALNEJ WENTYLACJI MECHANICZNEJ

Jedną z głównych zalet zastosowania centralnej wentylacji mechanicznej jest możliwość zaoszczędzenia ok. 30% kosztów poniesionych z tytułu ogrzewania budynków. Ogrzane powietrze, które mamy w pomieszczeniu, dzięki centrali wentylacyjnej bierze udział w procesie rekuperacji. Ciepło które normalnie zostałoby usunięte przez otwarcie okna zostanie wykorzystane do ogrzania świeżego powietrza nawiewanego do pomieszczenia.
Oprócz aspektów ekonomicznych wentylacja mechaniczna gwarantuje nam szereg korzyści dotyczących jakości samego powietrza. Zapewniając w pomieszczeniu stałą i kontrolowaną wymianę powietrza jesteśmy w stanie uniknąć nadmiernego stężenia dwutlenku węgla, który może negatywnie wpływać na nasze samopoczucie lub efektywność pracy. Dostępne na rynku urządzenia umożliwiają dostosowanie swojej pracy właśnie na podstawie wskazań czujników CO2. Mamy również możliwość dostosowania stopnia filtracji do naszych potrzeb. Obecnie w centralach wentylacyjnych stosowane są standardowo filtry minimum klasy G4, jednak dla bardziej wymagających użytkowników dostępne są filtry od klasy F7, które są już niemal standardem, po filtry HEPA cechujące się skutecznością do 99,95%. Istnieją również produkty z wkładem węglowym, który dodatkowo pozwala na zniwelowanie nieprzyjemnych zapachów. Stała cyrkulacja powietrza w pomieszczeniach skutecznie przyczynia się do wyeliminowania problemów związanych z występowaniem grzybów czy pleśni. Nie ma również problemów z przeciągami, które dla niektórych osób mogą być wyjątkowo dokuczliwe. Zamknięte okna niwelują ryzyko włamań oraz redukują hałas, który przy standardowym wietrzeniu mógłby okazać się uciążliwy, dodatkowo unikniemy również ryzyka przedostania się do pomieszczeń niechcianych owadów.

PRZEPISY DOTYCZĄCE WENTYLACJI MECHANICZNEJ

Ostatnio wprowadzone zmiany mogą mieć duży wpływ na decyzje o zastosowaniu rekuperacji w danym obiekcie. Bardzo ważne są obowiązujące od 1 stycznia Warunki Techniczne 2021 roku, szczególnie dla osób, które planują budowę domu lub aktualnie starają się o pozwolenie na budowę. Kluczową sprawą jest obniżenie wartości wskaźnika energii pierwotnej EP danego budynku z 95 na 70 kWh/m2·rok. Wskaźnik EP określa ilość nieodnawialnej energii pierwotnej potrzebnej na ogrzewanie, chłodzenie, oświetlenie, wentylację oraz na produkcję ciepłej wody użytkowej. Na obniżenie wartości EP wpływ mają więc nie tylko zastosowane materiały o odpowiednio niskim współczynniku przenikania ciepła U, ale także rodzaj zastosowanej wentylacji. Dzięki wykorzystaniu wentylacji mechanicznej dużo łatwiej będzie spełnić wymogi Warunków Technicznych 2021.

KIEDY POMYŚLEĆ O WENTYLACJI MECHANICZNEJ?

O zastosowaniu wentylacji mechanicznej najlepiej pomyśleć już na etapie projektowania. Dzięki takiemu działaniu inwestor jest w stanie uniknąć dodatkowych nieprzewidzianych kosztów związanych z przeróbkami potrzebnymi do montażu systemu wentylacji. Nie grozi nam również ryzyko, że dojdzie do kolizji kanałów wentylacyjnych z innymi wcześniej zaprojektowanymi lub wykonanymi instalacjami sanitarnymi. Dzięki zaprojektowanej wentylacji mechanicznej unikniemy konieczności budowania dodatkowo kominów do wyprowadzenia kanałów. Uzyskamy dokładnie dopasowaną w stropie grubość izolacji. Wszystkie te aspekty pozwolą zaoszczędzić nie tylko pieniądze, ale również przestrzeń, która zawsze stanowi deficyt przy montowaniu instalacji.

PROJEKT INSTALACJI I SPOSÓB WYKONANIA

Dobry projekt to dopiero pierwszy krok do sukcesu w posiadaniu efektywnej i sprawnie działającej wentylacji mechanicznej. Nie mniej ważnym – a może nawet warto pokusić się o stwierdzenie czy nie ważniejszym - aspektem jest sposób wykonania całej instalacji. Najlepszy projekt może nie sprawdzić się w rzeczywistości, jeżeli nie został poprawnie wykonany. Tutaj bardzo ważne jest, aby kanały były odpowiednio zaizolowane. Znaczenie ma nie tylko grubość izolacji dostosowana do otoczenia, ale również jej szczelność. Pozwoli to zapobiec kondensacji pary wodnej na wewnętrznych lub zewnętrznych ściankach kanałów wentylacyjnych, jak również w znaczny sposób ograniczy straty ciepła. Warto zwrócić uwagę na średnice kanałów. Za małe przekroje rur powodują większe prędkości powietrza w kanałach. To może skutkować hałasem, który na dłuższą metę z pewnością okaże się uciążliwy dla użytkowników. Przy decyzji o wyborze kanałów, jeśli jest to możliwe, należy starać się unikać stosowania przewodów elastycznych. Za długie odcinki z wykorzystaniem tego typu kanałów najczęściej powoduje znaczne zwiększenie się oporów w instalacji, przez co centrala traci możliwość zapewnienia odpowiedniej ilości powietrza. Istotną sprawą jest odpowiednie umiejscowienia centrali. Urządzenie powinno stać w przestrzeni ogrzewanej lub bardzo dobrze zaizolowanej. W przeciwnym wypadku narażamy się na wykraplanie wody na obudowie centrali. Zbyt niska temperatura otoczenia może również wpływać na spadek efektywności samego urządzenia. Otoczenie jednostki to jedno, musimy również pamiętać o zachowaniu odpowiedniego dostępu do samej centrali.
Producenci podają minimalne odległości, które musi zachować centrala od poszczególnych elementów otaczającej ją infrastruktury. Ma to kluczowe znaczenie w przypadku konieczności serwisowania urządzenia.

SERWIS URZĄDZENIA

Mając odpowiedni projekt oraz dobrze wykonaną instalacje wentylacji mechanicznej pozostaje nam jeszcze odpowiednie serwisowanie, aby w pełni cieszyć się sprawną i efektywną rekuperacją w naszym budynku. Regularne czyszczenie podzespołów urządzenia zgodnie z zaleceniami producenta pozwoli nam uniknąć niepotrzebnych awarii. Dużą uwagę warto zwrócić na regularność kontroli zabrudzenia filtrów. Zbyt długi okres pomiędzy ich konserwacją lub wymianą, będzie znacząco oddziaływać na wydajność urządzenia i mocno wpłynie na komfort użytkowników.

WENTYLACJA DECENTRALNA

Centralna wentylacja mechaniczna to jedno z najbardziej popularnych rozwiązań w gałęzi instalacji sanitarnych jaką jest wentylacja. Jednak nie jest to już jedyna propozycja, którą producenci są w stanie zaproponować inwestorom. Alternatywnym rozwiązaniem jest wentylacja decentralna, która coraz mocnej zaznacza swoją pozycję na rynku. Jest to niewątpliwie doskonałe rozwiązanie dla obiektów już istniejących oraz bez wątpienia świetnie sprawdzi się w instytucjach użyteczności publicznej. Przy modernizacji istniejących obiektów nie ma konieczności ingerencji w konstrukcje lub potrzeby tworzenia dodatkowych przestrzeni podsufitowych. Wystarczy dostęp do zewnętrznej ściany budynku i dzięki urządzeniom jednorurowym lub centralą ściennym możemy w pełni cieszyć się świeżym powietrzem. Jednostki, nawet te najmniejsze mają wbudowane wymienniki ciepła, przez co dodatkowo unikamy strat ciepła. Również przy nowo budowanych obiektach to rozwiązanie może się doskonale sprawdzić. Nie tracimy sporej ilości przestrzeni na prowadzenie sieci kanałów wentylacyjnych. Co ważniejsze dla użytkowników, stosując urządzenia wentylacji decentralnej możemy w każdym pomieszczeniu, w którym dana jednostka się znajduje ustawić takie parametry pracy, które akurat będą nam odpowiadały. Tego typu rozwiązanie daje dużą swobodę i nie obliguje użytkowników do przebywania stale w tych samych warunkach, ponieważ każdy z nas może mieć inny komfort termiczny.
Wszystkie te rozwiązania pokazują jak szerokie spektrum możliwości w zakresie wentylacji oferuje nam rynek branży wentylacji. Niezależnie od rodzaju budynku i jego wymagań, każdy inwestor jest w stanie znaleźć dla siebie idealne rozwiązanie oferujące szereg korzyści. W ten sposób, niedużym kosztem inwestycyjnym można pożegnać się z odchodzącą już do historii wentylacją grawitacyjną.

NAJCZĘŚCIEJ POPEŁNIANE BŁĘDY PRZY MONTAŻU INSTALACJI WENTYLACYJNEJ Z ODZYSKIEM CIEPŁA

+ brak lub niewystarczająca izolacja kanałów. Dobrze dobrana izolacja to spore oszczędności energetyczne i uniknięcie problemu kondensacji pary wodnej na powierzchni kanału,
+ umiejscowienie centrali wentylacyjnej w pomieszczeniu nieogrzewanym negatywnie wpływa na jej efektywność. Może powodować nadmierne wychłodzenie powietrza zimą jak i przegrzanie latem,
+ brak elementów tłumiących i regulacyjnych. Właściwie dobrany rekuperator to nie wszystko, należy pamiętać o tłumikach hałasu, podkładkach antywibracyjnych, połączeniach elastycznych na króćcach centrali, przepustnicach oraz anemostatach z możliwością regulacji,
+ zbyt duża prędkość powietrza w kanałach. Dobór za małych średnic rur zwiększa prędkość w kanale, skutkuje to szumem oraz wzrostem oporów na instalacji,
+ zbyt długi odcinek instalacji z wykorzystaniem przewodu elastycznego. Stopniowe obwieszanie kanału generuje duże opory na instalacji,
+ brak dostępu serwisowego,
+ źle dobrane urządzenie wentylacyjne. Centrala wentylacyjna musi być dobrana indywidualnie do potrzeb danego użytkownika. Przewymiarowane urządzenie lub posiadające za małą wydajność spowoduje nie efektywną prace całej instalacji.