Beton komórkowy jest w Polsce najpopularniejszym materiałem konstrukcyjnym do wznoszenia ścian. Jest lekki, porowaty, charakteryzuje się bardzo dobrymi parametrami termoizolacyjnymi, a przy tym ma odpowiednią wytrzymałość na ściskanie, by pełnić funkcję konstrukcyjną w budynku. Jest chętnie stosowany przez wykonawców, ze względu na łatwość murowania. Inwestorzy decydują się na ten materiał, ponieważ można z niego wznosić ciepłe, trwałe, ekologiczne i atrakcyjne architektonicznie budynki.
CO TO JEST BETON KOMÓRKOWY?
Autoklawizowany beton komórkowy (ABK), potocznie nazywany siporeksem, suporeksem, gazobetonem, porobetonem itp. to uznany na całym świecie konstrukcyjny materiał budowlany. Jest to materiał z tradycjami produkowany już od ponad 100 lat. Jest uniwersalny i powszechnie stosowany. Wykonuje się z niego nie tylko bloczki, ale również nadproża prefabrykowane, kształtki i płytki pozwalające w łatwy sposób budować różnego rodzaju obiekty. Przeznaczony jest do wznoszenia budynków jednorodzinnych, wielorodzinnych, użyteczności publicznej, hal magazynowych i przemysłowych, a także w budownictwie zagrodowym. Beton komórkowy to materiał budowlany wyprodukowany z naturalnych surowców powszechnie występujących w przyrodzie takich jak: piasek kwarcowy, wapno, cement, gips i woda. Jako środek porotwórczy stosowany jest proszek lub pasta aluminiowa. Podczas produkcji, aluminium wchodzi w reakcję z wodorotlenkiem wapnia spulchniając masę, co przyczynia się do powstania milionów komórek z zamkniętym w nich powietrzem. To właśnie stąd materiał zawdzięcza swoją nazwę: autoklawizowany beton komórkowy. W procesie produkcji uzyskuje się porowaty, jednorodny, konstrukcyjny materiał o małej gęstości objętościowej charakteryzujący się wysoką izolacyjnością cieplną oraz ognioodpornością.
BETON KOMÓRKOWY – MATERIAŁ ZGODNY ZE ZRÓWNOWAŻONYM ROZWOJEM
Sam skład betonu komórkowego daje gwarancję, że produkty z niego wykonane są zdrowe i bezpieczne. Podczas produkcji stosowane są ogólne dostępne surowce, bardzo dobrze wykorzystywane, gdyż z 1 m3 surowców można uzyskać aż 5 m3 betonu komórkowego. Sama produkcja betonu komórkowego jest całkowicie bezodpadowa. Odcięte podczas kształtowania bloczka naddatki trafiają z powrotem do produkcji. Dzięki niskiej gęstości autoklawizowanego betonu komórkowego, produkcja tego materiału jest bardziej energo- i surowcowo- oszczędna w porównaniu z innymi materiałami budowlanymi. Beton komórkowy jest materiałem o niewielkiej masie, co ma bezpośrednie przełożenie na transport. Jednym samochodem można przewieźć większą objętościowo ilość materiału w porównaniu do cięższych elementów murowych. Te oraz inne zalety betonu komórkowego sprawiają, że jest on materiałem doskonale wpisującym się w idee zrównoważonego rozwoju.
WŁAŚCIWOŚCI BETONU KOMÓRKOWEGO
Beton komórkowy jest konstrukcyjnym materiałem o porowatej strukturze składającej się w 80% z powietrza. W zależności od gęstości materiału elementy murowe uzyskują wytrzymałość na ściskanie od 1,5 do 6 N / m2 (MPa) (gdzie 1 MPa to 100 ton na m2). Wartości te są wystarczające, aby budować z nich trwałe ściany konstrukcyjne w budynkach do kilku kondygnacji. Dzięki komórkowej strukturze, materiał ma niską masę i bardzo dobrą izolacyjność termiczną, która przekłada się na energooszczędność budynku. Spośród wszystkich materiałów konstrukcyjnych do wykonywania murów, ma najwyższą izolacyjność cieplną (wyższe mają wyłącznie materiały niekonstrukcyjne jak np. wełna, styropian). Dla przykładu współczynnik przewodzenia ciepła lambda dla najlżejszych odmian betonu komórkowego np. 350 wynosi 0,080 W/(m ⋅ K), dla odmiany 500 to 0,135 W/(m ⋅ K). Tak dobrymi parametrami nie jest w stanie pochwalić się żaden inny materiał konstrukcyjny.
Beton komórkowy ma jednorodną strukturę i jest to jego bardzo duża zaleta. Dzięki tej właściwości parametry, takie jak np. izolacyjność cieplna, ognioodporność, wytrzymałość na ściskanie są takie same w każdym kierunku, co oznacza, że jest materiałem technicznie przewidywalnym. Bloczki można dowolnie docinać i łączyć niezależnie od kierunku wmurowywanego elementu. Dodatkowo materiał jest łatwy w obróbce i murowaniu.
Beton komórkowy jest materiałem niepalnym o najwyższej klasie reakcji na ogień A1. Cechę ta zawdzięcza przede wszystkim surowcom, z których jest produkowany oraz porowatej strukturze. Co ważne podczas pożaru nie wydziela żadnych szkodliwych substancji, nie występuje ryzyko rozgorzenia ani powstania płonących i spadających kropli oraz wydzielania się dymu. Już 12 cm ściana z betonu komórkowego ma klasę odporności ogniowej EI 240, a 24 cm stawia opór ogniu przez 4 godziny (REI 240).
ZASTOSOWANIE I CHARAKTERYSTYKA BETONU KOMÓRKOWEGO?
Beton komórkowy jest materiałem budowlanym o szerokim zastosowaniu. Stosowany jest przy wykonywaniu ścian nośnych i nienośnych we wszystkich rodzajach budynków, do wykonywania ścian jedno- i wielowarstwowych, szczelinowych, działowych wypełniających oporowych i piwnicznych, ogniowych. Jest chętnie stosowany również podczas aranżacji wnętrz, można z niego wykonać szafki pod zabudowę kuchenną, obudować wannę lub prysznic. Na rynku najczęściej dostępne są bloczki z betonu komórkowego, których wysoka dokładność wymiarowa TLMB i TLMA pozwala na murowanie na zaprawie murarskiej do cienkich spoin lub zwykłej. Odchyłki wymiarowe dla kategorii TLMB wynoszą odpowiednio ±1 mm na wysokości oraz ±1,5 mm na długości i szerokości, a dla TLMA: ±2 mm na wysokości i szerokości oraz ±3 mm na długości.
Bloczki z betonu komórkowego produkowane są najczęściej w gęstościach od 300 do 700 kg/m3:
- ściany zewnętrzne jednowarstwowe (bez ocieplenia) wykonuje się z bloczków o małej gęstości np. o szerokości 42 cm i gęstości 350 kg/m3,
- do murowania ścian zewnętrznych z ociepleniem i wewnętrznych nośnych najczęściej stosowane są bloczki o szerokości 24 cm i gęstości 500 i 600 kg/m3,
- na ściany działowe przeznaczone są bloczki o grubości 10 i 12 cm klasy gęstości 500 lub 600. Uzupełnieniem bloczków są prefabrykowane nadproża zbrojone, kształtki U oraz płytki:
- prefabrykowane nadproża zbrojone to gotowe belki wykonane z betonu komórkowego za pomocą których można przykryć otwory okienne i drzwiowe do szerokości 180 cm.
Niektórzy producenci oferują również nadproża zespolone płaskie. Uwaga: przy ich zastosowaniu konieczne jest nadmurowanie warstwy z bloczków, które stanowią pas ściskany dla takiego nadproża. Wymiary nadproży są różne, w zależności od producenta. Zestawiając obok siebie odpowiednio dobrane belki nadprożowe można uzyskać szerokość odpowiadająca każdemu typowi ściany,
- kształtki U są elementami traconego szalunku. Można w nich wykonać trzpienie, słupy i belki żelbetowe. Ich zróżnicowana szerokość pozwala je dopasować do szerokości stosowanych bloczków. Są ważnym elementem przy wykonywaniu ścian jednowarstwowych,
- płytki z betonu komórkowego (szerokość 6, 8 cm) są stosowane przy wykonywaniu zabudów mebli, armatury sanitarnej wewnątrz budynku. Ich zastosowanie ma nieograniczone możliwości, mogą posłużyć do obudowy wanny, wykonania półek, obudowy kominka. Można je położyć „na boku” w murze, by uzyskać pożądaną wysokość kondygnacji – nie ma wtedy potrzeby docinania bloczków. Stosuje się je również jako elementy obudowy wieńca, aby uzyskać gładką i równą powierzchnie pod dalsze prace.
WYKONANIE ŚCIAN Z BETONU KOMÓRKOWEGO
Murowanie z betonu komórkowego jest proste, a więc praktycznie każdy, po odpowiednim przeszkoleniu może samodzielnie wymurować ściany z betonu komórkowego. Ważne, aby stosować się do zasad sztuki budowlanej i przestrzegać zaleceń producenta. Zastosowanie rozwiązań systemowych od jednego producenta ułatwia budowę. Dokładność wymiarowa elementów pozwala na zastosowanie zaprawy do cienkich spoin, co jest łatwiejsze niż wykonywanie muru na zaprawie tradycyjnej. Podczas murowania należy przestrzegać parę podstawowych zasad:
- stosowanie odpowiednich narzędzi przeznaczonych do wykonywania murów na cienkie spoiny,
- prawidłowe wykonanie hydroizolacji poziomej,
- dobór odpowiedniej zaprawy przeznaczonej do betonu komórkowego i warunków atmosferycznych (zaprawa letnia, zimowa),
- szerokość oparcia muru na ścianie fundamentowej lub innym elemencie konstrukcyjnym – fundament może być węższy od ściany maksymalnie o 1/3 szerokości,
- zachowanie prawidłowych zasad przewiązania bloczków w murze – dla bloczków z betonu komórkowego o wysokości 24 cm długość przewiązania murarskiego wynosi minimum 10 cm,
- minimalne wymiary dociętych elementów przy zakończeniach i krawędziach muru,
- dokładne wypełnianie zaprawą spoin poziomych i pionowych – w przypadku stosowania bloczków bez profilowania na pióra i wpusty oraz w miejscach odcięć bloczków,
- odpowiednie łączenie ścian pomiędzy sobą (np. konstrukcyjna z konstrukcyjną, działowa z konstrukcyjną itp.) oraz z innymi elementami konstrukcyjnymi budynku (np. ściana–strop),
- prawidłowe wzmocnienie strefy podokiennej, przestrzeganie minimalnych długości oparcia nadproży oraz stropów.
Autoklawizowany beton komórkowy jest materiałem przyszłości o właściwościach pozwalających na realizowanie w krótkim czasie energooszczędnych, trwałych i ekologicznych budynków. Łatwe budowanie i systemowe rozwiązania nie bez powodu dodatkowo przyczyniają się do wzrostu popularności tego materiału.
